Kategori: Makaleler

Gıdıklanmak İyi midir? Ekonomik Bir Perspektiften Değerlendirme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Ekonomistin Merakı Ekonomistlerin en önemli çıkış noktalarından biri, sınırlı kaynaklar ve bunların nasıl en verimli şekilde kullanılacağına dair yapılan seçimlerdir. İnsanlar, her gün yüzlerce karar alır; bu kararların her biri, belirli bir amaca hizmet eder ve genellikle bu seçimlerin kısa ve uzun vadeli sonuçları vardır. Aynı şekilde, toplumsal bir davranış olarak gıdıklanmak da, insanların kaynaklarını (zaman, enerji, duygusal yatırım vb.) nasıl kullandığıyla bağlantılı bir davranış biçimi olarak değerlendirilebilir. Gıdıklanmak, birçok insan için eğlenceli, hoş bir deneyim olabilirken, bazıları için rahatsız edici bir durum oluşturabilir. Bu durumu sadece bireysel…

Gıcık Olmak Ne Demek? Tarihsel Bir Bakış Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişin İzinde Bugün Tarihe bakarken, bazen en basit kelimelerin bile çok derin anlamlara sahip olduğunu fark edersiniz. Dil, insanların zaman içinde yaşadığı toplumsal dönüşümleri, bireysel deneyimleri ve kültürel evrimleri yansıtan güçlü bir aynadır. Her dönemde kullanılan kelimeler, o dönemin ruhunu, insanların yaşadığı toplumsal dinamikleri ve günlük hayatta karşılaşılan sorunları anlamamıza yardımcı olur. Bugün “gıcık olmak” gibi sıradan bir ifadeyi ele alırken, bu kelimenin tarihsel kökenlerine ve zaman içinde nasıl bir dönüşüm geçirdiğine bakmak, hem dilin evrimini hem de toplumsal yapıdaki değişiklikleri anlamamıza olanak tanıyacaktır. Gıcık Olmanın Kökenleri: Bir Kelimenin Doğuşu…

Ham Söz Sahibinindir: Gerçekten Öyle mi? Bazen bir söz duyarız, öyle yerleşmiştir ki dilimize, sorgulamaya bile gerek görmeyiz. “Ham söz sahibinindir.” İşte tam olarak bu kalıplaşmış ifadelerdendir. Ama ben bugün bu sözü biraz sarsmak, biraz da altını kazımak istiyorum. Gerçekten her söz, sahibine mi aittir? Yoksa söyleyenin ağzından çıktığı anda toplumun, yorumcunun, hatta manipülatörün malı mı olur? Bir Sözün Sahibi Kimdir? “Ham söz sahibinindir” denildiğinde genellikle şu anlam çıkar: Bir kişi ağzından çıkan sözün sorumluluğunu taşır; eğer o söz henüz olgunlaşmamışsa, yanlış anlaşılmaya açıksa, onun sonuçlarına da kendisi katlanır. Yani ham söz, pişmeden dışarı çıkan düşünce gibidir — eksiktir, çiğdir,…

Gomalak Ne İçin Kullanılır? Güç, Kurumlar ve İdeolojik Parlatmanın Siyaset Bilimsel Bir Analizi Bir siyaset bilimci için dünya, yalnızca yasalarla ya da seçimlerle değil; güç ilişkilerinin görünmez yapıştırıcısıyla şekillenir. “Gomalak ne için kullanılır?” sorusu yüzeyde basit bir teknik bilgi talebi gibi görünür: bir ciladır, bir yüzeyi parlatır, korur. Ama siyaset bilimi açısından bu madde, iktidarın doğasını anlamak için mükemmel bir metafordur. Çünkü siyasal iktidar da çoğu zaman yüzeyleri parlatır; altındaki çatlakları değil, yansımaları gösterir. Gomalak: Yüzeyin Gücü, Görünümün Siyaseti Gomalak, ağaç reçinesinden elde edilen, ahşap ve mobilya yüzeylerini korumak ve parlatmak için kullanılan doğal bir ciladır. Ancak siyaset biliminin diline…

Goblen Hangi Kumaşa İşlenir? Toplumsal Bir Dokuma Analizi Toplumsal yapıların işleyişini anlamaya çalışan bir araştırmacı için her ayrıntı, bir kültürün kimliğini ve bireylerin ilişkilerini görünür kılar. Goblen sanatı da bunlardan biridir. Goblen, yalnızca bir estetik nesne değil, aynı zamanda toplumların değerlerini, normlarını ve cinsiyet rollerini yansıtan bir kültürel pratik olarak okunabilir. “Goblen hangi kumaşa işlenir?” sorusu, teknik açıdan yanıtlanabilecek bir soru gibi görünse de, sosyolojik açıdan daha derin bir tartışmayı davet eder. Çünkü kumaş yalnızca bir yüzey değil, aynı zamanda bir toplumsal zemindir. Toplumsal Normlar ve Goblenin Kültürel Yeri Goblen, tarih boyunca keten, pamuk veya yünlü kumaşlar üzerine işlenmiştir. Ancak…

160 cm Boy Kaç Kilo Olmalı? Gerçekler, Farklı Yaklaşımlar ve Biraz da Düşünme Zamanı Kendimi her zaman sayılara fazla takılan ama bir yandan da onların arkasındaki hikâyeleri merak eden biri olarak tanımladım. “160 cm boy kaç kilo olmalı?” sorusu da bana tam bu ikilemi hatırlatıyor: Bir yanda bilimsel tablolar, bir yanda aynadaki yansımanız. Gelin, bu konuyu hem rakamlarla hem de hislerle konuşalım. — 160 cm Boy Kaç Kilo Olmalı? İşin Bilimsel Yönü Bilimsel olarak bakıldığında bu sorunun cevabı, vücut kitle indeksi (VKİ) yani Body Mass Index (BMI) değerine göre belirleniyor. VKİ, kilonuzu boyunuzun metre cinsinden karesine bölerek hesaplanıyor. 160 cm…

Hava Gazı Gaz Yakıt mı? Toplumsal Perspektiflerden Bir Bakış Merhaba sevgili okur, Bugün teknik gibi görünen ama aslında toplumsal boyutları da olan bir konuyu seninle paylaşmak istiyorum: “Hava gazı gaz yakıt mı?” sorusu. Belki bu sana yalnızca bir enerji tartışması gibi görünebilir; ama işin içine toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet pencerelerinden baktığımızda çok daha geniş bir resim çıkıyor. Bu yazıda, farklı bakış açılarını karşılaştırarak, senin de düşüncelerini katabileceğin samimi bir tartışma zemini oluşturmak istiyorum. Hava Gazı Nedir ve Gaz Yakıt Sayılır mı? Hava gazı, kömürün yüksek sıcaklıkta, oksijensiz ortamda ısıtılmasıyla elde edilen bir karışımdır. Bileşiminde hidrojen, karbon monoksit, metan…

Gergedan Ne Kadar Güçlü? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçları üzerine düşünen bir ekonomist olarak, her zaman “ne kadar güçlü?” sorusunu daha geniş bir bağlama oturtmaya çalışırım. Güç, sadece fiziksel değil, aynı zamanda ekonomik, toplumsal ve çevresel boyutlarıyla da bir kavramdır. Bu bağlamda, “gergedan ne kadar güçlü?” sorusu, yalnızca hayvanların biyolojik gücüyle ilgili bir soru olmaktan çıkar, aynı zamanda ekonominin temel prensiplerine dair derin bir soru işaretine dönüşür. Peki, gergedanın gücünü bir ekonomi perspektifinden nasıl anlayabiliriz? İşte bu yazı, piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah çerçevesinde, gergedanın gücünü analiz etmeyi amaçlıyor. Gergedan ve Piyasa Dinamikleri: Güç…

Gerekçe Bağlayıcı Mıdır? İnsan Davranışlarını Psikolojik Bir Mercekten İncelemek İnsan Davranışlarını Anlamaya Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir psikolog olarak, insan davranışlarının ardındaki derin motivasyonları anlamak her zaman büyüleyici olmuştur. İnsanların düşünme biçimleri, karar verme süreçleri ve sosyal ilişkilerindeki karmaşıklık, psikolojinin en merak uyandıran alanlarından biridir. Bugün, üzerinde durmak istediğimiz konu ise oldukça güncel ve önemli bir psikolojik soru: Gerekçe bağlayıcı mıdır? Bu soruya yanıt ararken, yalnızca bir hukuki mesele değil, aynı zamanda insan zihninin, duygularının ve sosyal etkileşimlerinin dinamiklerini keşfetmeye çalışacağız. Bir kişinin kararlarını alırken sunduğu gerekçeler, o kişinin düşünsel süreçleriyle, duygusal tepkileriyle ve toplumsal bağlamla nasıl bir etkileşim…

Hamam Tası Kaç TL? – Bir Hatıranın Buharında Kaybolmak Bazen bir eşyayı değil, onun taşıdığı hatırayı satın alırsın. Bu yazıyı yazarken elimde tuttuğum eski bir hamam tası, çocukluğumun buharla dolu günlerini, dedemin ağır adımlarını ve annemin gülüşünü hatırlatıyor. “Hamam tası kaç TL?” diye soran biri için bu sadece bir fiyat sorusudur belki, ama bazı soruların içinde parayla ölçülmeyecek hikâyeler saklıdır… Bir Hamamda Başlayan Hikâye Ahmet, hesap kitap insanıdır. Her şeyin bir değeri, bir karşılığı vardır onun dünyasında. Bir gün, eşi Elif’in önerisiyle mahalle hamamına gitmeye karar verirler. Elif’in amacı sadece temizlenmek değil, eski bir geleneğin huzuruna dokunmaktır. Ahmet içinse bu,…